Her şeyden önce, önde gelen bilim insanlarının tavsiyelerini takip ederek, sosyal teması minimuma indirdiğimizi belirtmek isteriz. Yalnızca bu şekilde virüsün yayılma hızını düşürebiliriz. Sosyal izolasyonun bir kısmı da kamusal alanlarda olabildiğince az bulunmak. Dolayısıyla köpeklerle yürüyüşleri de akıllıca planlamanız şart. Sosyal izolasyon önlemlerinin uygulanması konusunda aynı alanı paylaştığımız diğer insanlarla dayanışma göstermek önemli.

Hayır. Mevcut bilimsel veriler yukarıda yazılan türdeki hayvanların taşıyıcı olduğuna dair bir kanıt sunmamaktadır. Maalesef, bu konu hakkında yanlış bilgiler veya yarım doğrular sosyal ağlarda dolaşmaktadır.

Hong Kong’daki enfekte olduğu söylenen köpekler ve Belçika’daki bir kedi hakkında çoğunlukla okuduklarınızdan daha fazlası var: Köpek vakasında örneklerin, ağız bölgesinden, özellikle de hayvanların dilinden alınmış olması, dolayısıyla patojenin hayvanın içinde değil, üstünde bulunması gerçeği son derece önemlidir. Sonrasında karantinaya alınan köpeklerde yapılan çok sayıda test sürekli olarak negatif sonuç vermiştir.

Belçika’da bir kedinin testinin pozitif çıkması vakasıda buna benzerdir. Virüs, hayvanın dışkısında ve kusmuğunda bulunmuştur. Vakanın incelendiği araştırmanın sonucuna göre, virüs yüksek olasılıkla hayvanın sahibiyle veya başka bir kişiyle temasından sonra kendisini yalaması yoluyla toplanmıştır.

Sonuç olarak, evcil hayvanların taşıyıcı olması korkusu tamamen sahte bilgilerden evrilmiştir ve kesinlikle asılsızdır. Bilim insanları, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü (DHSÖ) hayvanların kendilerinin hastalığı taşımadığını, sadece testten hemen önce Sars-CoV-2 enfeksiyonu taşıyan insalarla temas kurmaları yoluyla hayvanların üstünde virüsün toplandığı konusunda hemfikir. Dolayısıyla da evcil hayvanlar, CoV2-SARS için ‘epidemiyolojik kilit’ olarak görülmektedir.

Aynı sonuç virüs taşıyıcısı olmayan çiftlik veya besi hayvanları için de geçerlidir.

Hayır. Hayvan refahı bakış açısından hayvanların dezenfekte edilmesi mümkün değildir. Ayrıca çoğunlukla yanlış yayılan özel hayvan temizleme yöntemlerine karşı olduğumuzu da belirtiriz. Hayvanların özel bir biçimde yıkanmalarına ihtiyaçları yoktur ve hiçbir şekilde dezenfekte edilmemelidirler.

Çoğu kedi sahipleri, kedilerin sahip olduğu Koronavirüs’ten haberdarlardır. Ayrıca köpeklerin de aynı virüsten enfekte olabileceğini duymuş olabilirsiniz. Bu virüsler Sars-Cov-2 gibi Koronavirüsleri ailesindendir. Koronavirüsleri ailesi çok büyüktür ve bu aileden çıkan farklı virüsler değişik türdeki sahiplerinde çok farklı hastalıklara yol açabilirler. Yani, kedilerde görülen Koronavirüsü, köpekler için zararsız olduğu gibi, köpeklerde görülen tip de insanlar için bir tehdit oluşturmamaktadır. Bu sebeple, yeni ve yüksek bulaşıcılık gösteren bu virüs tipi, evcil hayvanlarımızı etkilemez.

Bu mantıkla, Koronavirüslere karşı geliştirilen aşılar da özel tipleri için üretilir. İnsanların etkilendiği Sars-Cov-2 virüs tipine karşı bir aşının henüz bulunmaması gerçeğinin dışında, bu türde bir aşı hayvanlar için kesinlikle uyumsuz ve gereksiz olacaktır.

Acil durum planınızdan, aile, arkadaş, komşu ve tanıdıklarınıza açıkça bahsedin. At, eşek veya büyükbaş hayvanlarınız için bakım desteği gerekiyorsa diğer çiftçilerle bağlantı kurup planınızı anlatın. Eğer hayvanınız için bakım bulamazsanız, lütfen bulunduğunuz bölgedeki yardımsever insanların desteğini kabul edin. Bugünlerde Facebook ve Twitter gibi sosyal medya mecralarında birçok kullanıcı, #destek #mama #evindekal #çiftlik hashtag’leri ile yardım teklif etmektedirler. Mahalle, ilçe veya şehir seviyesinde yardım gruplarını araştırın. Örneğin, köpek gezdirme veya hayvan bakımı konusunda yerel gruplar bulabilirsiniz.

Başka bir yol ise, hayvanınızı şehrinizde varsa hayvan otelleri, veya (yalnızca acil durumlarda son çare olarak tavsiye edebileceğimiz) hayvan barınaklarına, hayvanınızın bakımı için gereken miktar parayla beraber bırakabilirsiniz.

Bulunduğunuz ülkeye göre sokağa çıkma yasağı kuralları farklılık göstermektedir. Almanya, Avusturya ve İsviçre’de köpek gezdirme konusunda özel bir uygulama bulunmamaktadır. İspanya, Fransa gibi yasağın halihazırda uygulandığı ülkelerde, hayvan sahiplerinin kimlik gibi bir kişisel belge taşımaları ve evlerinin yakınında olabildiğince kısa sürelerde yürüyüşlerini tamamlamaları istenmektedir. Köpek gezdirmeye her ihtimalde izin verilecektir.

Alternatif olarak, köpeğinize egzersiz yaptırıp onu meşgul tutabilecek iç mekan aktiviteleri ve zeka oyunları düşünebilirsiniz. Bu tür ürünler birçok yerde satılmaktadır.

Evet. Mevcut araştırma sonuçlarına göre, Koronavirüs’e dayalı bir kısıtlama bulunmamaktadır.

Şu anda veterinerlerin bir sokağa çıkma yasağı durumunda kapanması olanaksız gözükmektedir. Alman Ekonomi Bakanı Julia Klöckner, konuyla ilgili planı Federal Veteriner Hekimler Birliği’ne şöyle bildirdi:

“Veterinerler, çiftlik sektöründeki hayvan bakıcıları, acil durum personeli ve diğer hayvan sağlığı çalışanları sistem için gereklidir.”

Avrupa Komisyonu’da, veteriner tıbbın sistem için gerekli olduğunu, dolayısıyla işletmelerin kapanması uygulamasının dışında tutulduğunu ilan etti. Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü, yem güvenliğini sağlama, hastalık önleme ve acil durum yönetimi konularındaki veteriner aktivitelerin kritik derecede önemli olduğunu ve veterinerlerin küresel sağlık topluluğunun ayrılmaz bir parçası olduklarını bildirdi. Her şeye rağmen veterinerler aynı zamanda biyolojik güvenliği sağlamalı, çalışanlarını korumalı ve hayvan sahiplerini ihtiyati önlemler konusunda bilgilendirmelidirler.

Her şekilde, hayvanınızın acil tedavi veya ilaca ihtiyacı olması durumuna hazırlık olarak bir veterinere danışılmalıdır. Ancak lütfen unutmayın: Veterinere gitmeden önce onu telefonla haberdar etmeniz çok önemlidir. Genel tavsiyeleri takiben, birçok veteriner hekimlik kurallarını sıkılaştırmış durumda. Bazı durumlarda, randevu olması şartıyla, yalnızca semptom göstermeyen, sağlıklı olduğu kesin gözüken hayvan sahiplerinin içeri girmesine izin vermektedirler.

Ayrıca birçok hekimlik, hayvan sahiplerinin ve veterinerlerin arasında 1,5-2 metre mesafe bulunmasını istemektedirler. Bu şekilde veterinerler enfeksiyon riskini azaltmayı amaçlamaktadırlar.

Birçok vakada teşhis ve reçetelendirme telefon veya e-mail aracılığıyla yapılabilmektedir.

Lütfen güncel durum değerlendirmesi için güvendiğiniz köpek bakıcısına düzenli olarak danışın. Yalnızca 1,5-2 metre mesafeden, sağlıklı olunan durumlarda hayvanın nasıl teslim alınıp-verilebileceğini telefonda kararlaştırın. Bulaşmayı önlemek amacıyla bakıcının kendi tasmasını kullanmasını rica edin.

Birçok mağazanın kapanması ve sıkılaşan kurallara rağmen bu tür mamaları satan süpermarketler dünyanın çoğu yerinde açık kalmaktadır. Önlem olarak hastalık veya karantina durumuna karşı bir kaç gün, en fazla iki haftalık yiyeceğin siz ve hayvanınız için bulundurmanızı ve markete sürekli ziyareti önlemek için hazırlık yapmanızı tavsiye ederiz. Ancak lütfen toplumsal dayanışma dahilinde aşırı tüketimden uzak durun.